O Πολύκαρπος Γιωρκάτζης ήταν κύπριος αγωνιστής της ΕΟΚΑ (1955-1959) και μετέπειτα πολιτικός. Θεωρείται μία από τις πιο αμφιλεγόμενες και σκοτεινές προσωπικότητες του Κυπριακού Ελληνισμού, που διακρίθηκε για τον δυναμικό του χαρακτήρα και τις συνωμοτικές του ικανότητες.

Ο Πολύκαρπος Γιωρκάτζης (ή Γεωρκάτζης) γεννήθηκε στο Παλαιχώρι Ορεινής στις 24 Νοεμβρίου 1930 από φτωχή αγροτική οικογένεια. Μετά την αποφοίτησή του από εμπορικό σχολείο μέσης εκπαίδευσης προσλήφθηκε ως υπάλληλος στο Εμπορικό Επιμελητήριο Κύπρου.

Όταν την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο απελευθερωτικός αγώνας στη Μεγαλόνησο, έχοντας μυηθεί νωρίτερα, στρατεύτηκε αμέσως σ’ αυτόν και ανέλαβε τον τομέα πληροφοριών και αργότερα τις ομάδες εκτελέσεων με το ψευδώνυμο Κικέρων. Η δράση του υπήρξε πλούσια και η δίωξή του από τις αγγλικές αρχές συνεχής και απηνής. Στις 5 Σεπτεμβρίου 1955 δικάστηκε στη Λευκωσία με τις κατηγορίες της οπλοφορίας και της συμμετοχής του στον αντιαποικιακό αγώνα και παρά το γεγονός ότι αθωώθηκε ελλείψει επαρκών αποδεικτικών στοιχείων, κλείστηκε αρχικά στο φρούριο της Κερύνειας και ύστερα στα ειδικά κρατητήρια της Κοκκινοτριμιθιάς.

Στις 19 Φεβρουαρίου 1956 δραπέτευσε, ωστόσο οι Άγγλοι κατόρθωσαν να τον ξανασυλλάβουν. Αλλά ξαναδραπέτευσε στις 31 Αυγούστου του ίδιου χρόνου από το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, έπειτα από αιματηρή μάχη που έδωσαν συναγωνιστές του, η οποία έμεινε στην ιστορία ως «Η Μάχη του Νοσοκομείου». Τον Ιανουάριο του 1957 οι Άγγλοι τον συνέλαβαν για τρίτη φορά και τον καταδίκασαν σε ισόβια δεσμά. Οι αλλεπάλληλες μυθιστορηματικές αποδράσεις του είχαν γίνει θρυλικές μεταξύ του λαού, οι δε Άγγλοι του είχαν δώσει το όνομα Χουντίνι, δηλαδή το όνομα του διάσημου ταχυδακτυλουργού με τα εκπληκτικά κατορθώματα.

Μετά την υπογραφή των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου (1959), ο Πολύκαρπος Γιωρκάτζης διορίστηκε στη μεταβατική κυβέρνηση του αρχιεπισκόπου Μακαρίου υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Μετά την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας (1960) ανέλαβε το Υπουργείο Εσωτερικών και μετά το ξέσπασμα των διακοινοτικών ταραχών (1963) και την αποχώρηση των τουρκοκυπρίων από την κυπριακή κυβέρνηση, το Υπουργείο Άμυνας.

Τη δεκαετία του 1960 ο Γιωρκάτζης κατόρθωσε να αποκτήσει μεγάλη πολιτική δύναμη, έχοντας τοποθετήσει δικούς του ανθρώπους σε καίρια πόστα στην Αστυνομία και τον Στρατό ως πολιτικός τους προϊστάμενος.

Το 1968 το όνομά του συνδέθηκε με τη δολοφονική απόπειρα του Αλέξανδρου Παναγούλη εναντίον του δικτάτορα Γεωργίου Παπαδόπουλου στις 13 Αυγούστου. Ο Γιωρκάτζης διατηρούσε φιλία με τον Παναγούλη και είχαν καταστρώσει σχέδιο για τη εξόντωση του δικτάτορα, το οποίο δεν ακολούθησε ο παρ’ ολίγον τυραννοκτόνος. Ο σάλος που προκλήθηκε προκάλεσε τη διατάραξη των σχέσεων της χούντας των Αθηνών με την κυβέρνηση του αρχιεπισκόπου Μακαρίου και οδήγησε στην απομάκρυνσή του από την κυβέρνηση τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου.

Το όνομά του επανήλθε στο προσκήνιο, όταν, μετά τη δολοφονική απόπειρα της 8ης Μαρτίου 1970 εναντίον τού προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας αρχιεπισκόπου Μακαρίου, οι υποψίες στράφηκαν και κατά του Γιωρκάτζη, ο οποίος τα προηγούμενα χρόνια είχε αποκαταστήσει τις σχέσεις του με ελλαδίτες χουντικούς αξιωματικούς. Προσπάθησε να διαφύγει στο εξωτερικό, αλλά του απαγορεύτηκε η έξοδος από τη χώρα μέχρι το πέρας των ανακρίσεων.

Όμως στις 15 Μαρτίου 1970, ο Πολύκαρπος Γιωρκάτζης βρέθηκε δολοφονημένος σε μία ερημική τοποθεσία έξω από τη Λευκωσία. Η δολοφονία του παραμένει μέχρι σήμερα ανεξιχνίαστη. Επικρατεί ωστόσο η πεποίθηση ότι ηθικοί, τουλάχιστον, αυτουργοί της ήταν ελλαδίτες χουντικοί αξιωματικοί.

Ο Πολύκαρπος Γιωρκάτζης ήταν νυμφευμένος με την πάμπλουτη Φωτεινή Μιχαηλίδου – κληρονόμο του κυπρίου εκατομμυριούχου Αναστασίου Λεβέντη – με τον οποίο είχε αποκτήσει δύο παιδιά. Ο γάμος του, που ευλογήθηκε από τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο, απετέλεσε μέγα κοσμικό γεγονός στη Λευκωσία. Χρόνια αργότερα η χήρα του παντρεύτηκε τον συναγωνιστή του και πολιτικό Τάσσο Παπαδόπουλο, πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας από το 2003 έως το 2008.