Ένα ψεύτικο τραγούδι με τη φωνή της Celine Dion έκανε τον γύρο του διαδικτύου τις τελευταίες ημέρες.

Η Celine Dion εξέδωσε μία αυστηρή προειδοποίηση σχετικά με τη διαδικτυακή κυκλοφορία ψεύτικων τραγουδιών της που έχουν δημιουργηθεί μέσω τεχνητής νοημοσύνης (AI).

Σε μία επίσημη ανακοίνωση που δημοσιεύτηκε στον λογαριασμό της στο Instagram, οι εκπρόσωποι της καλλιτέχνιδας τόνισαν ότι τέτοιου είδους περιεχόμενο δεν έχει την έγκρισή της και δεν ανήκει στον επίσημο κατάλογο των έργων της.

Η ανακοίνωση αυτή έρχεται ως απάντηση στην αυξανόμενη τάση χρήσης τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης για τη δημιουργία μουσικού υλικού που μιμείται τη φωνή και το ύφος γνωστών καλλιτεχνών, προκαλώντας ανησυχίες τόσο για την αυθεντικότητα όσο και για τα πνευματικά δικαιώματα.

Συγκεκριμένα, η δήλωση που δημοσιεύτηκε αναφέρει: «Έχει περιέλθει στην αντίληψή μας ότι μη εγκεκριμένη μουσική, παραγόμενη από τεχνητή νοημοσύνη, η οποία φέρεται να περιλαμβάνει τις μουσικές ερμηνείες της Celine Dion, καθώς και το όνομα και την εικόνα της, κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή στο διαδίκτυο και σε διάφορες Ψηφιακές Υπηρεσίες Παροχής Υπηρεσιών».

Οι εκπρόσωποι της 56χρονης τραγουδίστριας υπογράμμισαν ότι αυτές οι ηχογραφήσεις είναι πλαστές και δεν έχουν λάβει καμία επίσημη έγκριση, προτρέποντας το κοινό να τις αντιμετωπίζει με επιφυλακτικότητα.

«Σας ενημερώνουμε ότι αυτές οι ηχογραφήσεις είναι ψεύτικες και μη εγκεκριμένες και δεν αποτελούν τραγούδια από την επίσημη δισκογραφία της», σημείωσαν.

Παρόλο που η ανακοίνωση δεν κατονομάζει συγκεκριμένα τραγούδια, ένα παράδειγμα που έχει τραβήξει την προσοχή είναι μία διασκευή του gospel τραγουδιού «Heal Me Lord» που δημιουργήθηκε με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης και παρουσιάζεται σαν να ερμηνεύεται από τη Celine Dion.

Το εν λόγω βίντεο ανέβηκε πρόσφατα στο YouTube και έχει συγκεντρώσει πάνω από ένα εκατομμύριο προβολές, αποδεικνύοντας τη viral δυναμική τέτοιου περιεχομένου.

Η ποιότητα της παραγωγής και η πειστικότητα της φωνής που μιμείται τη Celine Dion έχουν εντυπωσιάσει πολλούς ακροατές, ενώ ταυτόχρονα έχουν δημιουργήσει για ακόμα μία φορά συζητήσεις σχετικά με την ηθική διάσταση της χρήσης τεχνητής νοημοσύνης στη μουσική βιομηχανία.

Η τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης κατάφερε να δημιουργήσει μία ερμηνεία που μοιάζει αληθοφανής, αξιοποιώντας δεδομένα από τις προηγούμενες ηχογραφήσεις της για να προσομοιώσει τη χαρακτηριστική χροιά και το συναισθηματικό βάθος της φωνής της Celine Dion.

Πώς δημιουργεί ψεύτικα τραγούδια η τεχνητή νοημοσύνη

Η τεχνητή νοημοσύνη έχει εισχωρήσει δυναμικά στη μουσική βιομηχανία, προσφέροντας εργαλεία που αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο δημιουργείται, παράγεται και διανέμεται η μουσική.

Οι αλγόριθμοι AI λειτουργούν με βάση τη μηχανική μάθηση, αναλύοντας τεράστιες βάσεις δεδομένων που περιλαμβάνουν ηχογραφήσεις, ζωντανές εμφανίσεις και μουσικά μοτίβα.

Στην περίπτωση της Celine Dion, η τεχνολογία φαίνεται να έχει «εκπαιδευτεί» με δείγματα από το πλούσιο αρχείο της, το οποίο περιλαμβάνει δεκαετίες ηχογραφήσεων υψηλής ποιότητας. Αυτή η διαδικασία επιτρέπει στο λογισμικό να παράγει νέες συνθέσεις ή διασκευές, αναπαράγοντας τη φωνή της με τρόπο που μοιάζει σχεδόν αδιάκριτος από τις γνήσιες ερμηνείες της.

Η δημιουργία ενός τραγουδιού όπως το «Heal Me Lord» απαιτεί τη χρήση προηγμένων εργαλείων, όπως τα λεγόμενα «vocal synthesis» προγράμματα. Αυτά τα προγράμματα, όπως το Vocaloid ή το Synthesizer V, μπορούν να συνδυάσουν φωνητικά δείγματα με νέες μελωδίες, προσθέτοντας εφέ και αρμονίες για να ενισχύσουν την αληθοφάνεια.

Επιπλέον, η τεχνολογία «deepfake audio» χρησιμοποιεί νευρωνικά δίκτυα για να μιμηθεί όχι μόνο τη φωνή, αλλά και τις αποχρώσεις της, όπως η αναπνοή και η συναισθηματική ένταση, στοιχεία που χαρακτηρίζουν την ερμηνεία της Celine Dion.

Το αποτέλεσμα είναι ένα προϊόν που μπορεί να ξεγελάσει ακόμη και έμπειρους ακροατές, όπως φαίνεται από την επιτυχία του συγκεκριμένου βίντεο στο YouTube.

Πέρα από τη μίμηση φωνών, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να συνθέσει πρωτότυπη μουσική, να προτείνει στίχους ή ακόμη και να προσαρμόσει υπάρχοντα τραγούδια σε διαφορετικά είδη.

Για παράδειγμα, πλατφόρμες όπως το Amper Music και το AIVA (Artificial Intelligence Virtual Artist) επιτρέπουν τη δημιουργία ολοκληρωμένων συνθέσεων μέσα σε λίγα λεπτά, ενώ εταιρείες όπως η OpenAI έχουν αναπτύξει μοντέλα που παράγουν μουσική με βάση τις προτιμήσεις του χρήστη.

Οι προκλήσεις και οι κίνδυνοι της τεχνητής νοημοσύνης στη μουσική βιομηχανία

Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης για τη δημιουργία μουσικού περιεχομένου έχει ανοίξει νέους ορίζοντες στη βιομηχανία, αλλά ταυτόχρονα έχει γεννήσει σοβαρά ερωτήματα.

Στην περίπτωση της Celine Dion, η τεχνολογία αυτή φαίνεται να έχει αξιοποιηθεί χωρίς τη συγκατάθεσή της, κάτι που εγείρει ζητήματα νομικής και ηθικής φύσεως.

Η μη εγκεκριμένη χρήση της φωνής ενός καλλιτέχνη παραβιάζει τα πνευματικά δικαιώματα και την προσωπική ταυτότητά του. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, η φωνή ενός ανθρώπου θεωρείται μέρος της προσωπικότητάς του και προστατεύεται από νομικούς κανονισμούς.

Ωστόσο, η ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η τεχνολογία υπερβαίνει συχνά το νομικό πλαίσιο, αφήνοντας καλλιτέχνες και δισκογραφικές εταιρείες σε μία διαρκή προσπάθεια προσαρμογής.

Η περίπτωση του «Heal Me Lord» αναδεικνύει επίσης την ευκολία διάδοσης τέτοιου περιεχομένου.

Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και οι ψηφιακές υπηρεσίες, όπως το YouTube, λειτουργούν με αλγορίθμους που προωθούν viral υλικό, ανεξαρτήτως της προέλευσής του. Αυτό σημαίνει ότι ένα τραγούδι που δημιουργήθηκε μέσω τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να φτάσει σε εκατομμύρια ακροατές πριν καν εντοπιστεί ότι παραβιάζει δικαιώματα.

Η αντίδραση του καλλιτεχνικού κόσμου για το μέλλον της μουσικής

Η Celine Dion, με μία καριέρα που εκτείνεται σε δεκαετίες και περιλαμβάνει πολυάριθμες διακρίσεις, δεν είναι η πρώτη καλλιτέχνιδα που αντιδρά απέναντι στην εισβολή της τεχνητής νοημοσύνης στη μουσική.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, καλλιτέχνες διαμαρτύρονται ενάντια στα σχέδια της κυβέρνησης να τροποποιήσει τη νομοθεσία περί πνευματικών δικαιωμάτων, επιτρέποντας στις εταιρείες ανάπτυξης αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης την πλήρη χρήση περιεχομένου δημιουργών στο διαδίκτυο, εφόσον πρόκειται για εξόρυξη δεδομένων ή κειμένου με σκοπό την ανάπτυξη των μοντέλων τους.

Οι προτάσεις θα έδιναν στους καλλιτέχνες ή τους δημιουργούς μία «επιφύλαξη δικαιωμάτων» για να εξαιρεθούν, αλλά έχουν επικριθεί από πολλούς που πιστεύουν ότι θα ήταν αδύνατο για ένα άτομο να ειδοποιήσει χιλιάδες διαφορετικούς παρόχους υπηρεσιών τεχνητής νοημοσύνης ή να παρακολουθήσει πώς χρησιμοποιείται στο έργο του σε ολόκληρο το διαδίκτυο.

Πρόσφατα, ο Brian May των Queen δήλωσε για την πρόταση της βρετανικής κυβέρνησης: «Φοβάμαι ότι είναι ήδη πολύ αργά – αυτή η κλοπή έχει ήδη γίνει και είναι ασταμάτητη, όπως τόσες πολλές παρεμβάσεις που κάνουν στη ζωή μας οι τερατωδώς αλαζόνες δισεκατομμυριούχοι ιδιοκτήτες της τεχνητής νοημοσύνης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Το μέλλον έχει ήδη αλλάξει για πάντα».

Ο Paul McCartney επέκρινε επίσης τις προτεινόμενες αλλαγές, λέγοντας ότι αν προχωρήσουν, θα επιτρέψουν στην τεχνητή νοημοσύνη να εκμεταλλευτεί τους καλλιτέχνες και θα οδηγήσουν σε «απώλεια δημιουργικότητας».

Ομοίως, ο Jimmy Page των Led Zeppelin έχει τοποθετηθεί κατά των προτάσεων, λέγοντας: «Όταν η τεχνητή νοημοσύνη συλλέγει στοιχεία από τον τεράστιο ιστό της ανθρώπινης δημιουργικότητας για να παράγει περιεχόμενο, συχνά το κάνει χωρίς συγκατάθεση, αναφορά ή αποζημίωση. Αυτό δεν είναι καινοτομία, είναι εκμετάλλευση».

Σε μία άλλη κίνηση, πάνω από 1.000 καλλιτέχνες, συμπεριλαμβανομένων των Damon Albarn, Kate Bush και Annie Lennox, κυκλοφόρησαν ένα σιωπηλό άλμπουμ σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις αλλαγές στους νόμους περί πνευματικών δικαιωμάτων της τεχνητής νοημοσύνης που σχεδιάζει η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου.