Ένα χαμένο έργο όπερας βρίσκει νέα πνοή από τον Damon Albarn.

Ο Damon Albarn, ο πολυτάλαντος μουσικός και δημιουργός των Blur και Gorillaz, επιστρέφει στον κόσμο της όπερας με ένα νέο και φιλόδοξο έργο, το «The Magic Flute II: La Malédiction».

Πρόκειται για μία «ηλεκτρο-όπερα» που βασίζεται στο ημιτελές έργο του Johann Wolfgang von Γκαίτε, το οποίο αποτελεί τη συνέχεια της διάσημης όπερας «Ο Μαγικός Αυλός (Die Zauberflöte)» του Μότσαρτ.

Η παράστασης θα κάνει πρεμιέρα την Πέμπτη 27 Μαρτίου στο Théâtre du Lido στο Παρίσι και θα παρουσιαστεί για τρεις νύχτες, έως τις 30 Μαρτίου.

«Ο Μαγικός Αυλός» του Μότσαρτ, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1791, είναι μία όπερα σε δύο πράξεις με γερμανικό λιμπρέτο του Emanuel Schikaneder. Πρόκειται για ένα από τα πιο εμβληματικά έργα του κλασικού ρεπερτορίου, γεμάτο συμβολισμούς, μυστικισμό και φιλοσοφικές αναζητήσεις.

Ωστόσο, λίγοι γνωρίζουν ότι ο Γκαίτε, σύγχρονος του Μότσαρτ και ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες της εποχής, έγραψε ένα δεύτερο μέρος του «Μαγικού Αυλού» το 1807.

Το έργο αυτό, όμως, δεν μελοποιήθηκε ποτέ, παραμένοντας ένα θρυλικό, χαμένο κομμάτι της ιστορίας της όπερας.

Ο Damon Albarn, μιλώντας για το έργο στα πρώτα του στάδια, είχε δηλώσει: «Αυτή τη στιγμή δουλεύω πάνω σε μία όπερα, χρησιμοποιώντας το ημιτελές έργο του Γκαίτε για το δεύτερο μέρος του “Μαγικού Αυλού”, κάτι που είναι πραγματικά συναρπαστικό.»

Συνεχίζοντας, εξήγησε τη σημασία του εγχειρήματος: «Έχετε ακούσει για τον “Μαγικό Αύλο” του Μότσαρτ; Λοιπόν, ο Γκαίτε, που ήταν σύγχρονος του Μότσαρτ, έγραψε το δεύτερο μέρος – τη συνέχεια – αλλά ποτέ δεν μελοποιήθηκε. Είναι αυτό το θρυλικό, χαμένο έργο.»

Η πρόκληση της δημιουργίας και η επιρροή των Kraftwerk

Η απόφαση του Damon Albarn να αναλάβει ένα τόσο φιλόδοξο έργο δεν ήταν εύκολη.

Ο ίδιος παραδέχτηκε ότι το να γράψει μία όπερα που να συνεχίζει τον «Μαγικό Αυλό» ήταν μία τεράστια πρόκληση, καθώς έπρεπε να αναμετρηθεί όχι μόνο με τη μουσική ιδιοφυΐα του Μότσαρτ, αλλά και με τη λογοτεχνική μεγαλοφυΐα του Γκαίτε.

Σε μία πρόσφατη δήλωσή του, ο Albarn ανέφερε: «Η ιδέα ότι εγώ γράφω μία όπερα και ότι αυτή αποτελεί συνέχεια του “Μαγικού Αυλού” ακούγεται γελοία. Ήταν και είναι. Όχι μόνο έπρεπε να παλέψω με την ιδιοφυΐα του Μότσαρτ, αλλά είχα να αντιμετωπίσω και τον Γκαίτε!»

Προκειμένου να βρει μία προσέγγιση που να ταιριάζει στο έργο, ο Damon Albarn στράφηκε σε μία απρόσμενη πηγή έμπνευσης: τους Kraftwerk, το πρωτοποριακό γερμανικό συγκρότημα που θεωρείται θεμελιώδες για την εξέλιξη της ηλεκτρονικής μουσικής.

Όπως εξήγησε: «Υποθέτω ότι ακολούθησα μία σχετικά αναγωγική προσέγγιση στο ερώτημα: πώς στο διάολο το κάνω αυτό; Η απάντηση ήρθε από μία απρόσμενη αλλά εξίσου λαμπρή πηγή: τους Kraftwerk.»

Ο παραγωγός Jean-Luc Choplin, ο οποίος είχε συνεργαστεί με τον Damon Albarn και στο παρελθόν, στην όπερα «Monkey: Journey To The West» τη δεκαετία του 2000, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του νέου αυτού έργου.

Ο Choplin αποκάλυψε ότι η ιδέα για την αναβίωση του «Μαφικού Αυλού ΙΙ» προέκυψε όταν διάβασε το βιβλίο «Le Clocher de Tübingen» του Benoît Chantre για τον Friedrich Hölderlin.

«Διαβάζοντας το βιβλίο “Le Clocher de Tübingen” του Benoît Chantre για τον Hölderlin, ανακάλυψα ότι κατά τη διάρκεια μιας βραδιάς στο Tübingen, στην οποία παρευρίσκονταν ο Hölderlin, ο Schiller και ο Γκαίτε, ο τελευταίος ανέφερε ότι έγραφε μία συνέχεια στο διάσημο Singspiel του Μότσαρτ, τον “Μαγικό Αυλό”», περιέγραψε.

Αυτή η αποκάλυψη κίνησε την περιέργεια του Choplin, ο οποίος ξεκίνησε να αναζητά το κείμενο και τα σχέδια του Γκαίτε για τον «Μαγικό Αυλο ΙΙ».

«Σύντομα πείστηκα ότι υπήρχε η δυνατότητα να αναπτυχθεί η όπερα που ο Γκαίτε είχε ονειρευτεί», σημείωσε.

Ο Choplin συνέδεσε στη συνέχεια το έργο με τη σύγχρονη εποχή: «Όπως προφήτευσαν ο Hölderlin και ο Γκαίτε, και παραφράζοντας τον Benoît Chantre, αυτή η ηλεκτρο-όπερα μάς μιλά για μία πιθανή “ευρωπαϊκή νύχτα”», είπε.

«Και σε μία εποχή που οι παγετώνες λιώνουν και οι πόλεις φλέγονται, αυτό το νέο παραμύθι είναι ένας καλός τρόπος να σκεφτούμε τον κόσμο μας και να αντλήσουμε ένα ηθικό δίδαγμα θάρρους και αισιοδοξίας», πρόσθεσε.

Η παράσταση «Magic Flute II: La Malédiction» θα παρουσιαστεί στο Théâtre du Lido για τρεις νύχτες, από τις 27 έως τις 30 Μαρτίου.

Ο Damon Albarn δεν είναι ξένος στον κόσμο της όπερας, καθώς έχει ήδη παρουσιάσει δύο προηγούμενα έργα: το «Monkey: Journey To The West» και το «Dr Dee» το 2011.

Η νέα του δημιουργία έρχεται σε μία περίοδο έντονης καλλιτεχνικής δραστηριότητας, καθώς παράλληλα με την όπερα, οι Blur συνεχίζουν να απασχολούν το κοινό με τα σενάρια για το μέλλον τους μετά την πρόσφατη επανένωσή τους.

Σε συνέντευξή τους στο NME, τα μέλη των Blur μίλησαν για την επόμενη ημέρα του συγκροτήματος, ειδικά μετά την κυκλοφορία της συναυλιακής ταινίας με την εμφάνισή τους στο Στάδιο Wembley του Λονδίνο το 2023 και τη συμμετοχή τους στο Coachella 2024.

Ο Graham Coxon δήλωσε: «Δεν μπορούμε να το αφήσουμε για πολύ, γιατί μεγαλώνουμε.»

«Δημιουργικά, πάντα θα μπορούμε να κάνουμε κάτι, αλλά είναι σημαντικό να ζήσουμε τη ζωή μας για λίγο και, ελπίζουμε, να μην περάσουμε ξανά κάτι τόσο τραυματικό πριν ξαναβρεθούμε», συνέχισε.

Ο Albarn, από την πλευρά του, έχει εκφράσει την άποψη ότι η ζωή πρέπει να βιώνεται προτού μετατραπεί σε τέχνη.

«Ο Damon πάντα έλεγε ότι έπρεπε να ζήσουμε τη ζωή μας, ώστε να έχουμε κάτι να φέρουμε μαζί μας, αν πρόκειται να κάνουμε κάτι ξανά. Αν συμβεί αυτό, τότε δεν υπάρχει λόγος να μην το κάνουμε», σχολίασε ο Graham Coxon.

Το «Magic Flute II: La Malédiction» του Damon Albarn αποτελεί μία τολμηρή γέφυρα ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, συνδέοντας την κλασική κληρονομιά του Μότσαρτ και του Γκαίτε με τη σύγχρονη ηλεκτρονική αισθητική και τις φιλοσοφικές ανησυχίες της εποχής μας.

O Albarn δεν αναβιώνει απλώς ένα χαμένο έργο, αλλά το μεταμορφώνει σε έναν καθρέφτη που αντανακλά τις προκλήσεις και τις ελπίδες του σήμερα – ένα ταξίδι στον χρόνο και τη συνείδηση, που καλεί το κοινό να αναλογιστεί τον κόσμο μας με θάρρος και αισιοδοξία.