Το «Happy Xmas (War Is Over)» του John Lennon και της Yoko Ono είναι το πιο πολιτικό χριστουγεννιάτικο τραγούδι όλων των εποχών.

Το «So this is Christmas…» (Άρα αυτά είναι τα Χριστούγεννα…) είναι ίσως μία από τις πιο διάσημες εισαγωγικές φράσεις σε χριστουγεννιάτικο τραγούδι μέχρι σήμερα, αλλά ποιο ήταν τελικά το μήνυμα πίσω από το εμβληματικό τραγούδι «Happy Xmas (War Is Over)» του John Lennon και της Yoko Ono;

Το «Happy Xmas (War Is Over)», το οποίο κυκλοφόρησε από τον John Lennon και τη Yoko Ono το 1971, είναι ένα από τα πιο δημοφιλή χριστουγεννιάτικα τραγούδια στον κόσμο, και ένα τραγούδι που περιείχε επίσης ένα πολιτικό μήνυμα που παραμένει επίκαιρο μέχρι τις ημέρες.

Ποια ήταν όμως η έμπνευση του τραγουδιού και πώς δημιουργήθηκε;

Το «Happy Xmas (War Is Over)» γεννήθηκε μετά από περισσότερα από δύο χρόνια ειρηνιστικού ακτιβισμού από τον John Lennon και τη σύζυγό του Yoko Ono, που ξεκίνησε με τις περίφημες καθιστικές διαμαρτυρίες τους στο δωμάτιο του ξενοδοχείο τους, τα «bed-ins», τον Μάρτιο και τον Μάιο του 1969.

Το τραγούδι ήταν μέρος μιας διεθνούς πολυμεσικής καμπάνιας που ξεκίνησε το ζευγάρι τον Δεκέμβριο του 1969, στο απόγειο του κινήματος της αντικουλτούρας και των διαμαρτυριών κατά της εμπλοκής της Αμερικής στον πόλεμο του Βιετνάμ.

Είχαν νοικιάσει χώρους για διαφημιστικές πινακίδες σε 12 μεγάλες πόλεις σε όλο τον κόσμο, για την προβολή ασπρόμαυρων αφισών που έγραφαν «Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΕΛΕΙΩΣΕ! Αν το Θέλετε – Καλά Χριστούγεννα από τους John & Yoko» (WAR IS OVER! If You Want It – Happy Christmas from John & Yoko)

Το σύνθημα «Ο Πόλεμος Τελείωσε» είχε εμφανιστεί προηγουμένως στα αντιπολεμικά τραγούδια «The War Is Over» του Phil Ochs και «The Unknown Soldier» των The Doors.

Ωστόσο, δεν είναι γνωστό εάν η εμφάνισή του στο τραγούδι του John Lennon και της Yoko Ono ήταν σκόπιμη ή απλώς μία σύμπτωση.

Ο John Lennon εμπνεύστηκε το τραγούδι ως έναν τρόπο να συνεχίσει τα θέματα της κοινωνικής ενότητας και της ειρηνικής αλλαγής μέσω της προσωπικής ευθύνης, που ήταν η βάση της προηγούμενης καμπάνιας του, ενώ προσπαθούσε να μεταδώσει αισιοδοξία και να αποφύγει τον συναισθηματισμό που ένιωθε ότι συχνά χαρακτήριζε τη χριστουγεννιάτικη μουσική.

Όπως φέρεται να είχε δηλώσει ο ίδιος, έγραψε το «Happy Xmas (War Is Over)» επειδή είχε βαρεθεί την εικόνα του κλασικού χριστουγεννιάτικου τραγουδιού «White Christmas».

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο John Lennon ήταν το πρώτος μέλος των Beatles που κυκλοφόρησε ένα πρωτότυπο χριστουγεννιάτικο τραγούδι μετά τη διάλυση του θρυλικού συγκροτήματος.

Τον Οκτώβριο του 1971, με μόνο μία απλή μελωδία και μισοτελειωμένους στίχους, ο Lennon ηχογράφησε ένα demo με μία ακουστική κιθάρας στο δωμάτιό του στο ξενοδοχείο St Regis στη Νέα Υόρκη, όπου έμενε εκείνη την εποχή με τη Yoko Ono.

Η Yoko Ono αργότερα έλαβε αναγνώριση ως συνδημιουργός του «Happy Xmas (War Is Over)», αλλά η πραγματική συμβολή της στο τραγούδι σε αυτό το στάδιο είναι ασαφής, καθώς δεν συμμετείχε στο demo.

Ο John Lennon κάλεσε τον Phil Spector για να κάνει την παραγωγή του τραγουδιού και η πρώτη ηχογράφηση πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 28 Οκτωβρίου 1971 στο στούντιο Record Plant.

Συνεργάτες μουσικοί – μερικοί από τους οποίους είχαν παίξει μαζί με τους Plastic Ono Band – ηχογράφησαν τα όργανα, και ο John Lennon και η Yoko Ono πρόσθεσαν τα φωνητικά.

Στην ηχογράφηση συμμετείχαν επίσης 30 παιδιά ηλικίας 4 έως 12 ετών από την Παιδική Κοινοτική Χορωδία του Harlem.

Το τραγούδι ξεκινά με έναν προφορικό χριστουγεννιάτικο χαιρετισμό από τον Jonh και τη Yoko στα παιδιά τους από τους προηγούμενους γάμους τους.

Η Ono ψιθυρίζει: «Happy Christmas, Kyoko» (Καλά Χριστούγεννα, Kyoko). Μετά ο Lennon ψιθυρίζει: «Happy Christmas, Julian» (Καλά Χριστούγεννα, Julian).

Όταν ο John Lennon έπαιξε για πρώτη φορά το demo του «Happy Xmas (War Is Over)» στον Phil Spector, ο παραγωγός σημείωσε ότι η εισαγωγική φράση του τραγουδιού «So this is Christmas…» (Άρα αυτά είναι τα Χριστούγεννα…), ήταν ρυθμικά πανομοιότυπη με το single «I Love How You Love Me» των Paris Sisters από το 1961.

Ο Lennon ζήτησε επίσης από τους κιθαρίστες να παίξουν μαντολίνο όπως στο «Try Some, Buy Some», ένα τραγούδι που ο Phil Spector και ο George Harrison είχαν κάνει παραγωγή για τη σύζυγό του πρώτου, τη Ronnie Spector των The Ronettes.

Οι συγχορδίες και η μελωδική δομή του «Happy Xmas (War Is Over)» μοιάζουν αρκετά με την παραδοσιακή αγγλική μπαλάντα «Skewball». Οι στίχοι μοιάζουν ιδιαίτερα με την εκδοχή του 1963 (με τίτλο «Stewball») των Peter, Paul and Mary.

Το «Happy Xmas (War Is Over)» κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ την 1η Δεκεμβρίου του 1971, όμως η κυκλοφορία στο Ηνωμένο Βασίλειο καθυστέρησε στο Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι τον Νοέμβριο του 1972, εξαιτίας διαφωνίας μεταξύ της εταιρείας Northern Songs και του John Lennon σχετικά με τα δικαιώματα έκδοσης του τραγουδιού.

Τελικά, το «Happy Xmas (War Is Over)» έφτασε στο No. 4 των βρετανικών charts το 1972. Το 1980, τις εβδομάδες μετά τη δολοφονία του John Lennon, το τραγούδι έφτασε στο No. 2, πίσω από την άλλη κλασική επιτυχία του, το «Imagine».

Η κληρονομιά του «Happy Xmas (War Is Over)» παραμένει ισχυρή μέχρι σήμερα. Το τραγούδι έχει γίνει πλέον αναπόσπαστο κομμάτι του παγκόσμιου χριστουγεννιάτικου ρεπερτορίου, διατηρώντας παράλληλα το ισχυρό αντιπολεμικό μήνυμά του.

Σήμερα, το «Happy Xmas (War Is Over)» θεωρείται ένα από τα πιο επιδραστικά χριστουγεννιάτικα τραγούδια όλων των εποχών, αποδεικνύοντας πως ένα εορταστικό τραγούδι μπορεί να μεταφέρει ένα βαθύτερο κοινωνικό μήνυμα χωρίς να χάνει τη μαγεία των Χριστουγέννων.