Οι παγκόσμιες πωλήσεις μουσικής σημείωσαν άνοδο για δέκατη συνεχή χρονιά, αλλά η τεχνητή νοημοσύνη απειλεί το μέλλον.
Οι παγκόσμιες πωλήσεις μουσικής αυξήθηκαν για δέκατη συνεχή χρονιά το 2024, αλλά ο κίνδυνος τα συστήματα παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης (generative AI) να χρησιμοποιούν μουσική που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα για να εκπαιδεύονται ελεύθερα, θέτει «μία πολύ πραγματική και παρούσα απειλή» για το μέλλον της βιομηχανίας, προειδοποιούν στελέχη δισκογραφικών εταιρειών.
Τα συνολικά έσοδα από την ηχογραφημένη μουσική ανήλθαν στα 29,6 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024, σημειώνοντας αύξηση 4,8% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση Μουσικής 2025 (Global Music Report 2025) της Διεθνούς Ομοσπονδίας της Φωνογραφικής Βιομηχανίας (IFPI).
Το streaming παραμένει ο κύριος μοχλός ανάπτυξης
Την ανάπτυξη ώθησε η ισχυρή αύξηση των εσόδων από συνδρομητικές υπηρεσίες streaming επί πληρωμή, τα οποία αυξήθηκαν κατά 9,5% φτάνοντας τα 15,2 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ τα συνολικά έσοδα από το streaming, που περιλαμβάνουν τις συνδρομές επί πληρωμή και τα επίπεδα που υποστηρίζονται από διαφημίσεις, αυξήθηκαν κατά 7,3% σε ετήσια βάση στα 20,4 δισεκατομμύρια δολάρια, αντιπροσωπεύοντας το 69% των παγκόσμιων πωλήσεων ηχογραφημένης μουσικής.
Ιστορικό υψηλό πωλήσεων μουσικής από το 1999
Αν και ο ρυθμός ανάπτυξης του περασμένου έτους είναι περίπου ο μισός από αυτόν του 2023 (όταν τα έσοδα αυξήθηκαν λίγο πάνω από 10%), οι συνολικές πωλήσεις μουσικής έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδο από το 1999 — όταν η IFPI άρχισε για πρώτη φορά να συγκεντρώνει τα παγκόσμια έσοδα από τη μουσική και οι πωλήσεις ανήλθαν στα 22,2 δισεκατομμύρια δολάρια — σε απόλυτες τιμές δολαρίου, χωρίς να υπολογίζεται ο πληθωρισμός.
Η πειρατεία και η μείωση των φυσικών πωλήσεων οδήγησαν την αγορά στο ναδίρ των 13 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2014.
Η ανάκαμψη της βιομηχανίας υπό απειλή από την τεχνητή νοημοσύνη
Η επακόλουθη ανάκαμψη και η δεκαετής ανάπτυξη της παγκόσμιας δισκογραφικής βιομηχανίας τίθενται τώρα, ωστόσο, σε κίνδυνο από εταιρείες τεχνολογίας που θέλουν να καταργήσουν τις προστασίες πνευματικών δικαιωμάτων για να μπορέσουν να χρησιμοποιούν μουσικά έργα χωρίς άδεια για την εκπαίδευση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης, προειδοποιούν δημιουργοί και στελέχη.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Paul McCartney και ο Paul Simon ήταν μεταξύ των 400 μουσικών, κινηματογραφιστών, συγγραφέων και ηθοποιών που υπέγραψαν ανοιχτή επιστολή προς την κυβέρνηση του Donald Trump, αντιτιθέμενοι στις προτάσεις των τεχνολογικών εταιρειών OpenAI, Anthropic και Google που θέλουν να χρησιμοποιούν έργα που προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα χωρίς την άδεια των δικαιούχων.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η κυβέρνηση διαβουλεύεται για προτεινόμενες αλλαγές στη νομοθεσία περί πνευματικών δικαιωμάτων που, εάν εφαρμοστούν, θα επιτρέψουν στους προγραμματιστές τεχνητής νοημοσύνης να χρησιμοποιούν ελεύθερα το περιεχόμενο των δημιουργών για εκπαιδευτικούς σκοπούς, εκτός εάν οι δικαιούχοι δηλώσουν ρητά την αντίθεσή τους («opt out»).
Η IFPI καλεί τους πολιτικούς να προστατεύσουν τη μουσική δημιουργία
«Ζητάμε από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να προστατεύσουν τη μουσική και την καλλιτεχνική δημιουργία», δήλωσε η Διευθύνουσα Σύμβουλος της IFPI, Victoria Oakley, σε δήλωση που συνόδευε την Παγκόσμια Έκθεση Μουσικής.
«Πρέπει να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης για να υποστηρίξουμε και να ενισχύσουμε την ανθρώπινη δημιουργικότητα, όχι να την αντικαταστήσουμε».
«Αν αυτοί [οι τεχνολογικές εταιρείες] που υποστηρίζουν αυτές τις εξαιρέσεις πετύχουν τον σκοπό τους, μπορούν… να οδηγήσουν τις υπάρχουσες [ψηφιακές μουσικές υπηρεσίες] εκτός αγοράς, χωρίς να πληρώνουν τίποτα στους καλλιτέχνες και τους τραγουδοποιούς. Αυτή είναι μία απίστευτη στρέβλωση της αγοράς», δήλωσε ο Dennis Kooker, πρόεδρος του παγκόσμιου ψηφιακού τμήματος της Sony Music Entertainment, κατά την παρουσίαση της έκθεσης στο Λονδίνο.
Άνοδος των συνδρομητών streaming και κυριαρχία στα έσοδα
Αναλύοντας τις παγκόσμιες πωλήσεις μουσικής του 2024, οι χρήστες συνδρομητικών υπηρεσιών μουσικής επί πληρωμή αυξήθηκαν σε 752 εκατομμύρια παγκοσμίως, αναφέρει ο οργανισμός με έδρα το Λονδίνο, σημειώνοντας αύξηση άνω του 10% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Τα έσοδα από το συνδρομητικό streaming αντιπροσωπεύουν πλέον λίγο πάνω από το 50% των παγκόσμιων πωλήσεων μουσικής.
Μείωση των φυσικών πωλήσεων παρά την ανάπτυξη του βινυλίου
Στον τομέα των φυσικών πωλήσεων, η 18η συνεχόμενη χρονιά αύξησης των πωλήσεων βινυλίου (αύξηση 4,6%) δεν ήταν αρκετή για να ανακόψει τη μείωση κατά 3,1% στα συνολικά έσοδα από φυσικά μέσα, τα οποία μειώθηκαν στα 4,8 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η IFPI ανέφερε ότι η μείωση οφειλόταν εν μέρει στην πτώση των φυσικών πωλήσεων στην Ασία, η οποία αντιπροσωπεύει πάνω από το 45% όλων των παγκόσμιων εσόδων από φυσικά μέσα.
Όσον αφορά το μερίδιο αγοράς, τα φυσικά μέσα αντιπροσώπευαν λίγο πάνω από το 16% της συνολικής αγοράς πέρυσι, μειωμένο από 18% το 2023.
Τα έσοδα από δικαιώματα εκτέλεσης (performance rights) αυξήθηκαν κατά 5,9% στα 2,9 δισεκατομμύρια δολάρια, αντιπροσωπεύοντας λίγο κάτω από το 10% των παγκόσμιων εσόδων και σηματοδοτώντας την τέταρτη συνεχή χρονιά ανάπτυξης του τομέα. Τα έσοδα από συγχρονισμό (sync income) παρέμειναν σταθερά σε σχέση με το 2023 στα 650 εκατομμύρια δολάρια, αντιπροσωπεύοντας μερίδιο 2,2% της αγοράς.
Η Taylor Swift κορυφαίος σε πωλήσεις καλλιτέχνης για το 2024
Η Taylor Swift ήταν η καλλιτέχνιδα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις παγκοσμίως το 2024, μπροστά από τον Καναδό ράπερ Drake και το φαινόμενο της K-pop, SEVENTEEN, ανακοίνωσε η IFPI τον περασμένο μήνα, σηματοδοτώντας την πέμπτη φορά που κατακτά την παγκόσμια κορυφή και την τρίτη συνεχόμενη χρονιά.
Το «Beautiful Things» του Benson Boone ήταν το single με τις μεγαλύτερες πωλήσεις παγκοσμίως σε όλες τις ψηφιακές μορφές πέρυσι, με 2,1 δισεκατομμύρια ισοδύναμα streams.
Ανάπτυξη των εσόδων από τη μουσική σε παγκόσμιο επίπεδο
Όσον αφορά τις παγκόσμιες αγορές, η IFPI δήλωσε ότι τα έσοδα από τη μουσική αυξήθηκαν σε κάθε περιοχή και σε όλες εκτός από τρεις από τις 58 αγορές που παρακολουθεί, με τις ΗΠΑ να διατηρούν την μακροχρόνια Νο 1 θέση τους, με τις πωλήσεις μουσικής να αυξάνονται κατά 2,2% σε ετήσια βάση.
Συγκριτικά, η αγορά ηχογραφημένης μουσικής των ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 7,2% το 2023 και 4,8% το προηγούμενο έτος.
Η δεύτερη μεγαλύτερη μουσική αγορά στον κόσμο, η Ιαπωνία, παρέμεινε στάσιμη σε ετήσια βάση λόγω της μείωσης των φυσικών πωλήσεων, αναφέρει η IFPI.
Η τρίτη και η τέταρτη μεγαλύτερη αγορά ηχογραφημένης μουσικής παραμένουν το Ηνωμένο Βασίλειο (+4,9%) και η Γερμανία (+4,1%), αντίστοιχα. Η Κίνα, που κατατάσσεται στην 5η θέση παγκοσμίως, αύξησε τις πωλήσεις μουσικής κατά 9,6%. (Η ελεύθερα προσβάσιμη έκθεση της IFPI δεν παρέχει αναλύσεις εσόδων ανά αγορά).
Το υπόλοιπο Top 10 συμπληρώνεται από τη Γαλλία (+7,5%), τη Νότια Κορέα (-5,7%), τον Καναδά (+1,5%), τη Βραζιλία (+21,7%, η ταχύτερα αναπτυσσόμενη αγορά του top 10) και το Μεξικό, το οποίο αύξησε τα έσοδα κατά 15,6% ξεπερνώντας την Αυστραλία ως η δέκατη μεγαλύτερη παγκόσμια αγορά ηχογραφημένης μουσικής.
Αυτά τα κέρδη μεταξύ των αγορών αντικατοπτρίζονται σε περιφερειακό επίπεδο, με τα έσοδα από την περιοχή των ΗΠΑ και του Καναδά να αυξάνονται κατά 2,1% και να αντιπροσωπεύουν μαζί το μεγαλύτερο μερίδιο των παγκόσμιων πωλήσεων μουσικής, λίγο πάνω από 40%.
Εκρηκτική ανάπτυξη στη Λατινική Αμερική
Η Λατινική Αμερική — όπου το streaming αποτελεί σχεδόν το 88% της αγοράς ηχογραφημένης μουσικής — σημείωσε ανάπτυξη 22,5%, ξεπερνώντας για άλλη μία φορά κατά πολύ τον παγκόσμιο ρυθμό ανάπτυξης και σηματοδοτώντας την 15η συνεχή χρονιά αύξησης εσόδων της περιοχής.
Η Ευρώπη παραμένει η δεύτερη μεγαλύτερη περιοχή για τις πωλήσεις μουσικής, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το ένα τέταρτο (29,5%) των παγκόσμιων εσόδων και σημειώνοντας αύξηση 8,3% σε ετήσια βάση. Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Ασία, όπου τα συνολικά έσοδα αυξήθηκαν μόλις κατά 1,3% σε σύγκριση με σχεδόν 15% το 2023, λόγω πτώσης 4,9% στις φυσικές πωλήσεις.
Οι δύο ταχύτερα αναπτυσσόμενες περιοχές παγκοσμίως ήταν η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική, όπου το streaming κατέχει μερίδιο 99,5% της αγοράς και οι πωλήσεις μουσικής αυξήθηκαν κατά 22,8%, και η Υποσαχάρια Αφρική, η οποία κατέγραψε αύξηση εσόδων 22,6% ξεπερνώντας για πρώτη φορά τα 100 εκατομμύρια δολάρια.
Η Νότια Αφρική παραμένει η μεγαλύτερη αγορά στην περιοχή της Υποσαχάριας Αφρικής, αντιπροσωπεύοντας το 75% των εσόδων της, μετά από ανάπτυξη 14,4%. Τα έσοδα στην Αυστραλασία αυξήθηκαν κατά 6,4% στα 629 εκατομμύρια δολάρια, με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία να αυξάνουν τις πωλήσεις κατά 6,1% και 7,8% αντίστοιχα.
Η μουσική βιομηχανία επισημαίνει την ανάγκη για ισχυρούς νόμους πνευματικών δικαιωμάτων
Μιλώντας στην παρουσίαση της έκθεσης στο Λονδίνο, ο Dennis Kooker της Sony Music δήλωσε ότι η παγκόσμια αύξηση των πωλήσεων μουσικής απέδειξε ότι η μουσική βιομηχανία κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά προειδοποίησε ότι αυτό ήταν εφικτό μόνο χάρη στους ισχυρούς νόμους περί πνευματικών δικαιωμάτων «που απαιτούν από τις ψηφιακές πλατφόρμες να αδειοδοτούν τη μουσική μας πριν διαθέσουν προϊόντα στο κοινό».
«Αυτό το σημείο είναι τόσο σημαντικό επειδή οι εταιρείες τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης ασκούν πιέσεις σε κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο για να δημιουργήσουν εξαιρέσεις και κενά σε αυτόν τον νόμο μέσω εξαιρέσεων [εξόρυξης κειμένου και δεδομένων – text and data mining] και διεύρυνσης των ορισμών της θεμιτής χρήσης (fair use)», δήλωσε ο Kooker.
«Είναι γνωστό τοις πάσι ότι πολλές από αυτές τις εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης έχουν εκπαιδεύσει [συστήματα] καταναλώνοντας τεράστιες ποσότητες υλικού που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα χωρίς άδεια… και πολλές από αυτές τις εταιρείες χτίζουν περιουσίες στις πλάτες των καλλιτεχνών», πρόσθεσε η Cassandra Strauss, ανώτερη διευθύντρια στρατηγικής τεχνολογίας και παγκόσμιας ψηφιακής στρατηγικής στην Universal Music Group, η οποία ήταν επίσης παρούσα στην παρουσίαση μαζί με ανώτερα στελέχη και από τις τρεις μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες.
«Εξίσου, από τη θετική πλευρά, βλέπουμε να αναπτύσσεται μία αγορά συνεργασίας», συνέχισε η Strauss. «Βλέπουμε παράγοντες που αναγνωρίζουν την τεράστια αξία της μουσικής και άλλων δημιουργικών προϊόντων, και είναι πρόθυμοι να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να εξασφαλίσουν άδειες».
Κλείνοντας τη συζήτηση για την παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη, η Oakley της IFPI δήλωσε ότι η διασφάλιση πως οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε όλο τον κόσμο κατανοούν τόσο τις ευκαιρίες που παρουσιάζει η παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη όσο και τους κινδύνους που εγκυμονεί «αν δεν τη ρυθμίσουν σωστά» αποτελεί «τεράστια πρόκληση».
«Ως κλάδος, έχουμε ένα πολύ σαφές μήνυμα», συνόψισε η Oakley. «Η δουλειά μας είναι να διασφαλίσουμε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ακούν αυτό το μήνυμα και οικοδομούν ένα σύστημα παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης και ένα σύνολο κανόνων που μπορούν πραγματικά να λειτουργήσουν τόσο για την τεχνολογία όσο και για τους καλλιτέχνες».
Η IFPI χρησιμοποιεί τις τρέχουσες συναλλαγματικές ισοτιμίες κατά τη σύνταξη της Παγκόσμιας Έκθεσης Μουσικής, επαναδιατυπώνοντας όλες τις ιστορικές αξίες σε τοπικό νόμισμα σε ετήσια βάση.
Οι αξίες της αγοράς επομένως ποικίλλουν αναδρομικά ως αποτέλεσμα των κινήσεων ξένου συναλλάγματος, αναφέρει η IFPI, η οποία εκπροσωπεί περισσότερα από 8.000 μέλη δισκογραφικών εταιρειών παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων και των τριών μεγάλων δισκογραφικών, Universal Music Group, Sony Music Entertainment και Warner Music Group.
Πηγή: postmelody.gr