Οι Massive Attack έδειξαν ότι οι καλλιτέχνες μπορούν με απλές αλλαγές για να μειώσουν δραστικά τις εκπομπές άνθρακα των ζωντανών εμφανίσεών τους.

Στις 25 Αυγούστου 2024, οι Massive Attack, το εμβληματικό συγκρότημα της trip-hop σκηνής, διοργάνωσαν μία πρωτοποριακή συναυλία στο Clifton Downs του Bristol, η οποία κατέγραψε τις χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα στην ιστορία τους.

Η συναυλία με την ονομασία «Act 1.5» σχεδιάστηκε ως μία ολοήμερη, «μεγάλης κλίμακας εκδήλωση επιτάχυνσης της δράσης για το κλίμα», τιμώντας τα 25 χρόνια ακτιβισμού του συγκροτήματος για το κλίμα.

Ήταν η πρώτη ζωντανή εμφάνισή τους στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά από πέντε χρόνια, ενώ παράλληλα περιλάμβανε τη συμμετοχή καλλιτεχνών όπως οι Killer Mike, Lankum, Sam Morton και ο DJ Milo των Wild Bunch.

Στόχος του «Act 1.5» ήταν η δημιουργία της συναυλίας με το πιο χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα στο είδος της, με τους Massive Attack να εκφράζουν την ελπίδα τους ότι έθετε ένα πρότυπο που η μουσική βιομηχανία θα μπορούσε να υιοθετήσει στο μέλλον.

Περισσότεροι από 32.000 θεατές παρευρέθηκαν στο μονοήμερο φεστιβάλ, το οποίο ξεχώρισε για τις καινοτόμες πρακτικές του. Η τροφοδοσία (catering) ήταν 100% φυτικής προέλευσης, εξαλείφοντας τις εκπομπές από ζωικά προϊόντα, ενώ η ενέργεια προερχόταν αποκλειστικά από μπαταρίες, αποφεύγοντας τη χρήση ορυκτών καυσίμων.

Επιπλέον, προσφέρθηκαν πέντε φορές περισσότερα τρένα μία ώρα μετά το κλείσιμο του εθνικού σιδηροδρομικού δικτύου, καθώς και πολυάριθμα ηλεκτρικά λεωφορεία μεταφοράς, διευκολύνοντας την επιστροφή των θεατών με ελάχιστο περιβαλλοντικό κόστος.

Οι προσπάθειες αυτές δεν πέρασαν απαρατήρητες, καθώς οι επιστήμονες του Tyndall Centre for Climate Change Research δημοσίευσαν μία έκθεση που αποκάλυψε πρωτοφανείς μειώσεις στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, επιβεβαιώνοντας την επιτυχία της πρωτοβουλίας.

Πρωτοφανή στατιστικά μείωσης εκπομπών άνθρακα

Η έκθεση του Tyndall Centre αποκάλυψε εντυπωσιακά δεδομένα που υπογραμμίζουν τη δέσμευση των Massive Attack στη βιωσιμότητα.

Συγκεκριμένα, η συναυλία στο Bristol πέτυχε μείωση 98% στις εκπομπές άνθρακα από την κατανάλωση ενέργειας, χάρη στη χρήση μπαταριών αντί για συμβατικές πηγές.

Οι εκπομπές από την τροφοδοσία και τη μαγειρική μειώθηκαν κατά 89%, αποτέλεσμα της αποκλειστικά φυτικής διατροφής που υιοθετήθηκε. Παράλληλα, η μεταφορά εξοπλισμού κατέγραψε πτώση 70% στις εκπομπές, χάρη σε βελτιστοποιημένες λογιστικές διαδικασίες.

Ακόμη πιο εντυπωσιακό ήταν το γεγονός ότι οι εκπομπές άνθρακα από τα ταξίδια των καλλιτεχνών μειώθηκαν κατά 73%, αποδεικνύοντας ότι οι ίδιοι οι δημιουργοί συμμετείχαν ενεργά στις προσπάθειες.

Οι θεατές δεν έμειναν αμέτοχοι, με τις εκπομπές από τα ταξίδια τους να μειώνονται κατά 32%.

Ωστόσο, η μελέτη ανέδειξε μία ανησυχητική λεπτομέρεια: το 5% του κοινού που επέλεξε να ταξιδέψει αεροπορικώς ευθυνόταν για το 64% των συνολικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τα ταξίδια των θεατών.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι οι Massive Attack δεν χρησιμοποιούν «offsets» (αντιστάθμιση εκπομπών) στη στρατηγική τους. Έτσι, οι βελανιδιές Sessile και English που φυτεύτηκαν στο North Somerset στο πλαίσιο του προγράμματος κινήτρων για τα τρένα δεν συμπεριλήφθηκαν στα στατιστικά της αναφοράς, ενισχύοντας την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων.

Ένα μοντέλο για τη μουσική βιομηχανία

Τα ευρήματα της έκθεσης υπογραμμίζουν ότι ενώ οι καλλιτέχνες είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν απλές αλλαγές για να μειώσουν δραστικά τις εκπομπές άνθρακα στις ζωντανές εμφανίσεις τους, είναι απαραίτητο οι θεατές των συναυλιών να συμμετάσχουν στις προσπάθειες εάν πρόκειται να επιτευχθεί ουσιαστική μακροπρόθεσμη πρόοδος.

Όπως τονίζεται, η τάση που παρατηρείται, με όλο και περισσότερους ανθρώπους να πετούν και να ταξιδεύουν μεγαλύτερες αποστάσεις για να παρακολουθήσουν συναυλίες, «ενώ οι καλλιτέχνες επισκέπτονται λιγότερες τοποθεσίες», αποτελεί πρόκληση για τη βιωσιμότητα του κλάδου.

Μιλώντας για τα ευρήματα της έκθεσης, ο Robert «3D» Del Naja των Massive Attack εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς την ομάδα του συγκροτήματος και τους θαυμαστές που συνέβαλαν στη διοργάνωση αυτής της πρωτοποριακής συναυλίας.

«Οι Massive Attack είναι ευγνώμονες τόσο στην ομάδα όσο και στους θαυμαστές που δημιούργησαν μία παγκόσμιας κλάσης εκδήλωση, και στους επιστήμονες και αναλυτές που – μέσω των τεράστιων προοδευτικών βημάτων που έγιναν για την παραγωγή της παράστασης ACT 1.5 – εντόπισαν ένα σοβαρό αναδυόμενο ζήτημα για όλες τις ζωντανές μουσικές εκδηλώσεις στο πλαίσιο της κλιματικής έκτακτης ανάγκης», ανέφερε.

Επίσης, ο Robert Del Naja τόνισε ότι η ανάλυση των επιστημόνων αποκάλυψε ένα κρίσιμο ζήτημα: αν οι θαυμαστές συνεχίσουν να ταξιδεύουν διεθνώς για να παρακολουθήσουν συναυλίες, η μουσική βιομηχανία δεν θα καταφέρει να επιτύχει τους στόχους μείωσης εκπομπών άνθρακα.

«Εάν οι θαυμαστές ενθαρρύνονται να ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο για να δουν τους αγαπημένους τους καλλιτέχνες, αυτός ο τομέας μπορεί απλά να ξεχάσει την επίτευξη οποιωνδήποτε στόχων μείωσης εκπομπών, πόσο μάλλον πόσο μάλλον να συμμορφωθεί με τη Συμφωνία του Παρισιού για περιορισμό της υπερθέρμανσης στον 1,5°C», σημείωσε.

«Υπάρχει τώρα ένα τεράστιο ερώτημα για τον προγραμματισμό των περιοδειών, αλλά και για τις καμπάνιες μάρκετινγκ των μέσων ενημέρωσης και των διοργανωτών που δίνουν έμφαση στην αίγλη των επικών καλοκαιρινών περιοδειών και κανονικοποιούν τις αεροπορικές μετακινήσεις για αναψυχή», πρόσθεσε.

Η καθηγήτρια Carly McLachlan, Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Tyndall Centre, υπογράμμισε ότι η συναυλία αυτή αποτελεί ένα μοντέλο που μπορεί να αλλάξει το τοπίο των υπαίθριων φεστιβάλ.

«Αυτή η συναυλία είναι απόδειξη της ιδέας θα μπορούσε να αλλάξει το τοπίο για τα υπαίθρια φεστιβάλ. Απέδειξε ότι υπάρχουν πραγματικές ευκαιρίες για τους διοργανωτές, τους παρόχους, τις τοπικές αρχές και την κεντρική κυβέρνηση να δημιουργήσουν τις συνθήκες ώστε το Ηνωμένο Βασίλειο να πρωτοστατήσει παγκοσμίως σε εκδηλώσεις εξαιρετικά χαμηλών εκπομπών άνθρακα», είπε.

Η προσέγγιση αυτή δεν περιορίζεται στη μουσική βιομηχανία. Τα διδάγματα που προκύπτουν μπορούν να εφαρμοστούν σε πολλούς τομείς, εμπνέοντας μία ευρύτερη στροφή προς τη βιώσιμη δράση.

Η συναυλία των Massive Attack στο Bristol δεν ήταν απλώς μία γιορτή της μουσικής και του ακτιβισμού, αλλά ένα ορόσημο που δείχνει πώς η τέχνη μπορεί να συνυπάρξει αρμονικά με την περιβαλλοντική ευθύνη, ανοίγοντας τον δρόμο για ένα πιο πράσινο μέλλον στις ζωντανές εμφανίσεις.